We vervolgen ons bezoek aan Deventer door weer op de fiets te stappen en rijden via Het Klooster, de Papenstraat, Graven naar de Stromarkt. Daar bevind zich de Botermarkt waar we de fietsen parkeren.
De Botermarkt is een overdekte markthal gebouwd in 1899 door Mulock Houwer. Het gebouw bestaat uit een combinatie van hout en Gietijzer. Gietijzer had in de 18e en 19e eeuw enorm aan populariteit gewonnen. Het was lichter dan steen of hout en aanzienlijk brandveiliger.
Nederburgh, Nering Bögel & Co uit Deventer was in het begin van de 19e eeuw de grootste ijzergieterij van Nederland. Zij gebruikten ijzeroer als grondstof. IJzeroer werd veelal in Overijssel gevonden in de zandgronden. Boeren kwamen regelmatig ijzeroer tegen op hun land en daar wilden ze graag vanaf aangezien het schadelijk was. In samenwerking met dagloners groeven ze de ijzeroer uit de grond en brachten het over de dijk naar Deventer. Deze dijk staat in heel Salland bekend als De Oerdijk.
De eerste stations in Nederland werden gemaakt van gietijzer. Onder andere het centraal station in Amsterdam bestaat voor een groot deel uit gietijzer. De kans is groot dat u de stijl van deze botermarkt vind lijken op de eerste stations. Gebouwd in dezelfde tijd met gietijzer uit Deventer.
Het gebouw heeft korte tijd als Botermarkt dienst gedaan. In 1944 werd een groot deel van het gebouw gebombardeerd en niet meer opgebouwd. Op de gevel staat de tekst Fide sed qui Vide. ”Vertrouw, maar zie er op toe wie u vertrouwd”. Een wijze handelsspreuk.
De boeren uit de omgeving van Deventer kwamen hier hun zelf gemaakt boter verkopen. De afbeeldingen van vaatjes boter in de daklijst herinneren aan de bestemming die dit gebouw had.
Brongebruik:
De Botermarkt
Toen in Deventer |In de buurt
https://indebuurt.nl/deventer/genieten-van/toen-in/toen-in-deventer-de-botermarkt~6457/
De wording van een moderne samenleving 1800-1890. Deel III
(1993)–H.W. Lintsen Textiel. Gas, licht en elektriciteit. Bouw
Geschiedenis van de techniek in Nederland|DBNL https://www.dbnl.org/tekst/lint011gesc03_01/lint011gesc03_01_0015.php
IJzeroer
Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/IJzeroer